انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
نشریه انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
2228-5245
4
شماره 1 و 2
2011
08
23
بررسی تأثیر شرایط هیدرودینامیک و مورفولوژی رودخانه بهمنشیر بر روی خصوصیات زمینشناسی مهندسی نهشتههای سری جزر و مدی بهمنشیر
1
14
FA
قنبر
ملک
دانشجوی دوره کارشناسی ارشد زمینشناسی مهندسی دانشگاه تربیت مدرس
ماشااله
خامه چیان
دانشیار گروه زمینشناسی مهندسی دانشکده علوم پایه دانشگاه تربیت مدرس
khamechm1@yahoo.com
کاظم
مرادی هرسینی
استادیار دانشکده علوم زمین دانشگاه دامغان
رودخانه بهمنشیر یک رودخانه جزر و مدی دوسویه در جنوبغربی استان خوزستان میباشد که از رودخانه کارون در محلی بهنام سه شاخه حفار (محل اتصال رودخانههای کارون، اروندرود و بهمنشیر) در نزدیکی خرمشهر منشعب شده و بعد از طی مسیری در حدود 80 کیلومتر به خلیجفارس منتهی میگردد. نهشتههای عهد حاضری که در امتداد این رودخانه وجود دارند، شامل دو افق رسی میباشند که توسط یک افق ماسهای- سیلتی از یکدیگر جدا شدهاند. این نهشتهها که در یک محیط جزر و مدی ته نشست یافتهاند به عنوان سری جزر و مدی بهمنشیر شناخته میشوند. مطالعات هیدرودینامیکی و محیطرسوبی این رودخانه نشان میدهد که جریانات جزر و مدی از طریق رودخانه اروندرود در بالادست و از طریق خلیجفارس در پاییندست وارد رودخانه بهمنشیر میشوند. در منطقه میانی رودخانه نیز به علت مورفولوژی مئاندری آن، شدت انرژی و تراز جزر و مد کاهش پیدا میکند. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر شرایط هیدرودینامیکی و مورفولوژیک خاص این رودخانه بر روی خصوصیات زمینشناسی مهندسی نهشتههای سری بهمنشیر میباشد. مطالعات انجام شده نشان میدهد که در مناطق بالادست و پاییندست رودخانه به علت حضور جریانات جزر و مدی دوسویه، شرایط رسوبی و محیط شیمیایی تقریباً یکسانی به وجود آمده است که این شرایط سبب ایجاد مشابهتهایی در خصوصیات زمینشناسی مهندسی از قبیل خصوصیات فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی نهشتههای سری بهمنشیر شده است. همچنین در منطقه میانی رودخانه به علت کاهش شدت انرژی جریان به دلیل مئاندری شدن این قسمت از رودخانه، درصد کانیهای رسی نسبت به کانیهای غیررسی افزایش یافته است. همین امر موجب شده خصوصیات زمینشناسی مهندسی منطقه میانی رودخانه نسبت به مناطق بالادست و پاییندست آن تغییرات زیادی نشان دهد.
خصوصیات زمین شناسی مهندسی,سری بهمنشیر,شرایط هیدرودینامیکی,مورفولوژی
https://www.jiraeg.ir/article_68293.html
https://www.jiraeg.ir/article_68293_a0a0ec10769cc0fd2fcda16cae481bc6.pdf
انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
نشریه انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
2228-5245
4
شماره 1 و 2
2011
08
23
تأثیر سرعت برش، سطح تنش عمودی و جنس بلوکهای درگیر بر سختی برشی درزههای سنگی
15
26
FA
مهدی
موسوی
دانشیار دانشکدهی مهندسی معدن، پردیس دانشکدههای فنی- دانشگاه تهران
mmoosavi@ut.ac.ir
هادی
عطاپور
2. کارشناس ارشد مهندسی مکانیک سنگ از دانشگاه تهران؛
یکی از پارامترهای مهم درزههای سنگی، سختی برشی (Shear Stiffness) آنها است. سختی برشی درزهها به همراه سختی عمودی، از دادههای اصلی ورودی در مدلسازیهای عددی تودهسنگهای درزهدار است. عوامل مختلفی بر مقدار سختی برشی درزههای سنگی تأثیر میگذارد. در این مقاله به بررسی اثر سرعت برش، سطح تنش عمودی و جنس بلوکهای درگیر بر سختی برشی درزههای سنگی پرداخته شده است. آزمایشهای برش مستقیم بر روی درزههای مصنوعی ساخته شده از مواد گچ، بتن و حالت ترکیبی گچ - بتن در سطوح تنش عمودی مختلف و سرعتهای برش در محدودهیmm/min 30-3/0 انجام گرفته است. نتایج آزمایشهای انجام گرفته نشان داد که با افزایش سرعت برش، سختی برشی کاهش مییابد. از طرفی با افزایش سطح تنش عمودی- بر خلاف افزایش سرعت برش - سختی برشی به شکل خطی افزایش مییابد. این رابطه با عنوان «پوش خطی سختی برشی» تعریف شد. قابل ذکر میباشد که نتایج فوق برای هر سه نوع درزهی نرم، سخت و حالت ترکیبی گچ - بتن صادق است.
درزههای سنگی,سختی برشی,پوش سختی,سرعت برش
https://www.jiraeg.ir/article_68294.html
https://www.jiraeg.ir/article_68294_ec4309cad3f6a09b4481d468567d83fa.pdf
انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
نشریه انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
2228-5245
4
شماره 1 و 2
2011
08
23
بررسی رابطه زاویه اصطکاک داخلی و شکل ذرات با استفاده از آزمایشهای آزمایشگاهی و عکسبرداری از دانهها
27
38
FA
اکبر
چشمی
0000-0002-0024-6161
1 استادیار دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران
a.cheshomi@ut.ac.ir
نسیم
خان محمدی
کارشناس ارشد زمینشناسی مهندسی
اسماعیل
نصیری
کارشناس ارشد زمینشناسی مهندسی
تعیین پارامترهای ژئوتکنیکی رسوبات درشتدانه در مطالعات ژئوتکنیک موضوع مهمی میباشد. با توجه به تأثیر متغیرهای وابسته به شکل دانه بر روی پارامترهای ژئوتکنیکی خاک، این تحقیق روشی ارائه میدهد که در آن با استفاده از متغیرهای شکل دانه میتوان زاویه اصطکاک داخلی آبرفت درشتدانه را تخمین زد. در این تحقیق از 9 محل در آبرفتهای تهران نمونه خاک مناسب تهیه شد و با آزمایشهای آزمایشگاهی انجام شده (آزمایشهای شناسایی، سه محوری و برش مستقیم) زاویه اصطکاک داخلی هر نمونه تعیین گردید. سپس از دانههای تشکیل دهنده هر نمونه عکسهای دیجیتالی تهیه شد و با مقایسه این عکسها با نمودار پیشنهادی کرومباین و اسلاس (Krumbein and Sloss, 1963) متغیرهای شکل دانه (کرویتو گردشدگی) به صورت کمی تعیین شد. بدین منظور از 2520 دانه به روش چشمی و میکروسکوپی عکسبرداری شده است. با رسم نمودارهایی ارتباط بین زاویه اصطکاک داخلی به دست آمده از آزمایشهای آزمایشگاهی و متغیرهای شکل دانه بررسی شد و ضمن ارائه روابط تجربی بین آنها مشخص شد که با افزایش زاویهدار بودن و کاهش کرویت دانهها، زاویه اصطکاک داخلی خاک افزایش مییابد.
زاویه اصطکاک داخلی,متغیرهای شکل دانه,گردشدگی,کرویت
https://www.jiraeg.ir/article_68295.html
https://www.jiraeg.ir/article_68295_aea996f1842f8d595bc09fea311d1afd.pdf
انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
نشریه انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
2228-5245
4
شماره 1 و 2
2011
08
23
ارزیابی قابلیت رمبندگی خاکهای لسی حوزه قرناوه در شمال کلاله، استان گلستان
39
46
FA
ناصر
حافظی مقدس
استاد گروه زمین شناسی مهندسی
nhafezi@um.ac.ir
محمدرضا
نیکودل
استادیار، گروه زمینشناسی مهندسی دانشکده علوم پایه دانشگاه تربیت مدرس nikudelm@yahoo.com
nikudelm@yahoo.com
کاظم
بهرامی
3. کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی
از دیدگاه زمین شناسی مهندسی، خاکهای رمبنده در گروه خاکهای مسئلهدار قرار میگیرند و مشکلات زیادی را برای پروژه های عمرانی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک ایجاد مینمایند. هم چنین این نوع خاک سبب تشدید فرسایش زمین و از بین رفتن پوشش گیاهی میشود. یکی از مهمترین گروه خاکهای رمبنده، لسها میباشند. خاکهای لسی، پوشش اصلی شمال کلاله در استان گلستان را تشکیل میدهند. این محدوده از جمله مناطق تحت فرسایش شدید در استان است که در سالهای اخیر چندین سیل مخرب را نیز تجربه کرده است. همچنین تعداد قابل توجهی فروچاله در نهشته های لسی این منطقه تشکیل شده است. در این تحقیق به منظور بررسی و شناخت خاکهای لسی، نمونههایی به صورت دست نخورده تهیه و به آزمایشگاه منتقل و پارامترهای حدود اتربرگ، وزن واحد حجم، توزیع اندازه دانهها، چگالی مخصوص و پارامترهای مقاومت برشی تعیین شد. قابلیت رمبندگی این خاکها با استفاده از نتایج آزمایش تحکیم مضاعف و همچنین بر اساس دو معیار هندی و کلونجر به دست آمد. نتایج این آزمایشها نشان میدهد که این خاکها جزو لسهای رسی با خاصیت خمیری پایین بوده و مستعد رمبندگی میباشند. همچنین نتایج آزمایشهای انجام شده نشان میدهد که افزایش نسبت تخلخل در این خاکها باعث افزایش رمبندگی شده و افزایش میزان فعالیت کانیهای رسی باعث کاهش رمبندگی خاک میشود.
رمبندگی,آزمایش تحکیم مضاعف,لس,کلاله,استان گلستان
https://www.jiraeg.ir/article_68296.html
https://www.jiraeg.ir/article_68296_e101a9509a45bf786391c7c82e1f1bc5.pdf
انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
نشریه انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
2228-5245
4
شماره 1 و 2
2011
08
23
ارزیابی افزایش مقاومت مکانیکی خاکهای ریزدانه در اثر وارد کردن یون کلسیم با استفاده از روش الکترو سینتیک
47
60
FA
محمدهادی
داودی
دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
m.hadi.davoudi@gmail.com
امین
کدیور
کارشناس ارشد خاک و پی
بسیاری از خاکهای ریزدانه در حالت اشباع فاقد ظرفیت باربری و مقاومت مکانیکی لازم هستند و لذا تقویت آنها از طریق مواد افزودنی اجتناب ناپذیر است. این فرآیند چنانچه از طریق وارد کردن یون کلسیم انجام شود به کندی صورت میگیرد و لذا تسریع آن حائز اهمیت است. در این مقاله امکان استفاده از روش الکتروسینتیک در وارد کردن یون مقاومساز کلسیم به خاک ریزدانه بهمنظور افزایش مقاومت مکانیکی آن مورد بررسی قرار میگیرد. نمونههای خاک با شرایط یکسان آماده شده و به مدت زمان مشابه تحت جریان محلول کلرید کلسیم 66/0 نرمال و جریان برق مستقیم (DC) با ولتاژهای مختلف قرار گرفتهاند. سپس یک سری آزمایشهای مکانیکی و شیمیایی روی نمونههای خاک و محلولهای ورودی و خروجی به عمل آمده و در نهایت به کمک آزمایش برش مستقیم پارامترهای مقاومتی خاک قبل و بعد از اصلاح اندازهگیری شده است. نتایج به دست آمده بیانگر تأثیر فوقالعادۀ این روش در بالا بردن جذب کلسیم خاک و افزایش مقاومت مکانیکی آن است، بهگونهایکه با وارد کردن محلول به درون خلل و فرج خاک (V<sub>V</sub>)، در مقایسه با نمونۀ شاهد، پارامتر چسبندگی 220% و زاویه اصطکاک داخلی 92% ، تحت ولتاژ 30 ولت افزایش یافته است. این افزایش در پارامترهای مقاومتی با عبور دادن محلول به حجمی معادل یک برابر حجم خلل و فرج خاک (V<sub>V</sub>) حاصل شده است که طی آن، درصد وزنی کلریدکلسیم اضافه شده نسبت به وزن خاک خشک 9/0% بوده است.
مقاومت مکانیکی,خاک ریزدانه,کلریدکلسیم,الکتروسینتیک,اصلاح خاک
https://www.jiraeg.ir/article_68297.html
https://www.jiraeg.ir/article_68297_0e9b4030151cba73d38da1a70febaec3.pdf
انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
نشریه انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
2228-5245
4
شماره 1 و 2
2011
08
23
بررسی عملکرد تزریق در آبرفت C تهران به روش آزمایشگاهی
61
78
FA
مرتضی
اسماعیلی
1- استادیار دانشکده مهندسی راه آهن، خط و سازه های ریلی، دانشگاه علم و صنعت ایران؛
m_esmaeili@iust.ac.ir
مرتضی
قارونی نیک
2- استادیار دانشکده مهندسی راه آهن، خط و سازه های ریلی، دانشگاه علم و صنعت ایران؛
حامد
حسینپور
کارشناس ارشد مهندسی راه آهن، خط و سازه های ریلی، از دانشگاه علم و صنعت ایران؛
یکی از روشهای پایدارسازی زمین به منظور حفر فضاهای زیرزمینی، استفاده از تزریق برای به حداقل رساندن نفوذپذیری و افزایش مقاومت خاک در حین عملیات ساخت است. با توجه به گسترش روزافزون ساخت و ساز مترو و فضاهای زیرزمینی در کشور و امکان برخورد با سازندهای سست، مطالعه اثرات تزریق و پارامترهای مؤثر بر آن در خاکهای آبرفتی در بستر مناطق شهری ضروری به نظر میرسد. در تحقیق حاضر یک مطالعه آزمایشگاهی به منظور بررسی میزان تزریقپذیری روی چند خاک منطبق بر دانهبندی آبرفت C تهران صورت گرفته است. نمونههای ساخته شده استوانهای بوده و در دو تراکم 50 و70 درصد تهیه شدهاند. در این تحقیق در گام نخست با انجام عمل تزریق با دوغابهای با نسبت آب به سیمان مختلف و تحت فشارهای متفاوت، میزان تزریقپذیری نمونههای خاک با توجه به اختلاف وزن نمونهها قبل و بعد از تزریق بررسی شده است و بر این اساس معیاری عددی برای بیان تزریقپذیری آبرفت C تهران براساس پارامترهای دانهبندی خاک و سیمان، نسبت آب به سیمان دوغاب و درصد ریزدانه خاک و همچنین فشار تزریق و درصد تراکم خاک ارائه گردیده است. در گام بعد با تعیین مقاومت 28 روزه نمونههای تزریق شده و مقایسه مقاومت آنها با نمونههای شاهد، رابطهای برای پیشبینی مقاومت نمونههای استوانههای با نتیجه تزریق موفق ارائه شده است. در پایان میزان کاهش نفوذپذیری نمونههای تزریق شده نسبت به حالت قبل از انجام عمل تزریق با استفاده از آزمایش نفوذپذیری بررسی شده است.
: آبرفت C تهران,قابلیت تزریقپذیری,دوغاب سیمانی,فشار تزریق,محتوای ریز دانه خاک
https://www.jiraeg.ir/article_68298.html
https://www.jiraeg.ir/article_68298_fffe9a6a6c9727001279f661cd2f596f.pdf
انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
نشریه انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
2228-5245
4
شماره 1 و 2
2011
08
23
بررسی تأثیر ویژگیهای فیزیکی نهشتههای مارنی حوضه سرخه سمنان بر ایجاد اشکال مختلف فرسایش
79
88
FA
مجید
پورکرمان
کارشناسی ارشد رسوبشناسی و سنگ رسوبی از دانشگاه تربیت معلم تهران
pourkerman@yahoo.com
امیرحسین
چرخابی
دانشیار پژوهشکده تحقیقات حفاظت خاک
فرج الله
فیاضی
دانشیار دانشگاه تربیت معلم تهران
حمیدرضا
پیروان
استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
علیاصغر
هاشمی
مربی پژوهشی مرکزتحقیقات منابع طبیعی استان سمنان
یکی از بزرگترین مشکلات پروژه تغذیه مصنوعی سرخه در استان سمنان، وارد شدن میزان رسوب به صورت دائم به داخل حوضچههای آن است. این رسوبات حاصل فرسایش مارنهای اطراف است که دارای ارتباط هیدروگرافی نزدیک با این سازه هستند؛ لذا هدف این مطالعه بررسی تأثیر ویژگیهای فیزیکی و مهندسی نهشتههای مارنی حوضه سرخه در به وجود آمدن اشکال مختلف فرسایشی است. متغیر اصلی اندازه دانهها بوده و متغیرهای وابسته شامل جورشدگی، چگالی و شاخص فرسایش پذیری است. کاهش جورشدگی و افزایش چگالی باعث افزایش مقاومت و کاهش فرسایشپذیری شده و از طرف دیگر افزایش شاخص فرسایش پذیری باعث کاهش مقاومت مکانیکی و افزایش فرسایش شده است. از جمله عوامل اصلی موثر در این فرآیند ماسه متوسط، سیلت متوسط و رس است. ماسه متوسط و سیلت متوسط باعث افزایش جورشدگی، افزایش شاخص فرسایشپذیری و در نهایت کاهش چگالی شدهاند. این ذرات در اشکال فرسایش آبراههای (R) بیشترین فراوانی را از خود نشان دادهاند. از طرف دیگر با افزایش رس، عکس پدیدهی فوق مشاهده میشود. بیشترین فراوانی این متغیر در فرسایش سطحی کم تا متوسط (S) و در فرسایش سطحی شدید (H-S) مشاهده شده است. نتایج بهدست آمده با استفاده از آنالیز عاملی به روش (Principal Axis Factoring) مورد تحلیل واقع شد و ارتباط متغیرهای اصلی و وابسته مورد تائید قرار گرفت. با این روش، متغیرهای کنترل کننده و تشدید کننده فرسایش کاملاً جدا از یکدیگر قرار گرفتهاند و با نتایج به دست آمده کاملاً همخوانی دارد..
فرسایش,مارن,شاخص فرسایش پذیری,حوضه آبخیز سرخه,PASW
https://www.jiraeg.ir/article_68299.html
https://www.jiraeg.ir/article_68299_7e75e0ff2c9b6af81b8c690c1b9f3d28.pdf