TY - JOUR ID - 68203 TI - اثر تورم خاک بستر بر کانال‌های انتقال آب دشت تبریز و ارائه‌ی راهکاراصلاحی JO - نشریه انجمن زمین شناسی مهندسی ایران JA - JIRAEG LA - fa SN - 2228-5245 AU - حاجی علیلوی بناب, مسعود AU - بهروز سرند, فریبا AU - چشم دوست, محمد AD - 1-      دانشگاه تبریز، دانشکده مهندسی عمران، رایانامه AD -  دانشگاه تبریز، دانشکده مهندسی عمران، رایانامه AD - مهندسین مشاور یکم و توان آب Y1 - 2009 PY - 2009 VL - 2 IS - شماره 1 و 2 SP - 83 EP - 98 KW - تورم KW - کانال‌های انتقال آب KW - فیلتر KW - آب اندازی KW - دشت تبریز DO - N2 - هر ساله تعداد بسیار زیادی از سازه‌های جدید بر روی خاک­های متورم شونده ساخته می‌شوند. بخش عمده‌ای از این سازه‌ها متحمل خسارت‌های کوچک از قبیل ترک می‌گردند و بخشی نیز به شدت آسیب می‌بینند که دیگر قابل تعمیر نیستند. رفتار‌های مختلف خاک بستر کانال­ها که سازه­های سبکی می­باشند از جمله تورم، واگرایی و نشست مشکلات گوناگونی را برای آنها ایجاد می­کنند. لایه­های بالای دشت تبریز عموماً متشکل از ریزدانه­ها و اکثراً از جنس رس می­باشند. مطالعات مکانیک خاک نشان می­دهد که تغییرات پتانسیل تورم در این منطقه نسبتاً گسترده می­باشد. به این معنی که در بعضی از قسمت­ها پتانسیل تورم کاملاً ناچیز و در بعضی از قسمت­ها در حد متوسط و بعضاً متوسط به بالا می­باشد. بعضی از قسمت­های کانال اصلی طرح آجی­چای دشت تبریز (آذربایجان شرقی) متحمل ترک­ها و بالا آمدگی­هایی شد که بعد از بررسی­ها و آزمایش­ها این مشکلات به بحث تورم خاک نسبت داده شد. در این مقاله به بررسی کامل این فرضیه پرداخته می­شود.   آزمایش­های انجام یافته مورد تحلیل قرار گرفته و پیشنهاداتی برای جلوگیری و تقلیل اثر این پدیده ارائه می­گردد. برای بررسی اثر اصلاحی این روش قسمتی از کانال پر از آب شده و تغییر شکل کانال در اثر تورم به شکل دقیقی مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج آن ارائه می­گردد UR - https://www.jiraeg.ir/article_68203.html L1 - https://www.jiraeg.ir/article_68203_4bd81c78c1fa867e37cf6e7bb28a3c31.pdf ER -