انتخاب طرح بهینه برای دهانه خروجی تونل‌های انحراف آب سد مشمپای زنجان با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی معدن، دانشکده مهندسی، دانشگاه کاشان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد استخراج معدن، دانشکده مهندسی، دانشگاه کاشان

3 شرکت مهندسین مشاور تماوان

چکیده

از مسائل مهم و تأثیرگذار در ساخت سازه­های زیرزمینی، انتخاب موقعیت دهانه خروجی تونل است. انتخاب نامناسب موقعیت دهانه خروجی تونل بر اقتصاد و زمان اجرای پروژه تأثیر چشمگیری خواهد داشت. از آنجا که تعیین موقعیت خروجی تونل باید براساس معیارهای مختلف فنی مانند فاکتورهای ایمنی استاتیک و دینامیک، سختی و موقعیت حوضچه آرامش و معیارهای اقتصادی مانند زمان، هزینه نگهداری و هزینه لاینینگ و خاک‌برداری باشد، یکی از مسائل مهم تصمیم‌گیری چند معیاره است که در حل آن می­توان از روش­های مختلفی مانند نزدیکی به نقطه ایده‌آل و تحلیل سلسله مراتبی استفاده کرد. در این مقاله ابتدا معیارهای انتخاب موقعیت خروجی تونل بیان و درجه اهمیت‌شان نسبت به هم بررسی می‌شود. سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP)، روند مناسبی برای انتخاب بهینه موقعیت خروجی تونل ارائه می­گردد. در پایان، با استفاده از روش پیشنهادی، موقعیت بهینه خروجی تونل انحراف آب سد مشمپا از بین گزینه­های مطرح شده انتخاب می­شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Locating the portal of Moshampa dam diversion tunnels using AHP approac

نویسندگان [English]

  • Saeed Soltani Mohammadi 1
  • Mahdi Amini 1
  • Mohammad Shafiee Alavijeh 2
  • Fereidoon Bhrami Samani 3
1 Department of Mining Engineering,University of Kashan, Kashan-Iran,
2 Tamavans Consulting Engineers Company, Iran
3 Tamavans Consulting Engineers Company, Iran
چکیده [English]

Location of tunnel portal is always one of the vital concerns of geotechnical engineers and inappropriate selection of its position on financial conditions and the time the project will have significant impact. Locating the tunnels portal depends on different technical parameters (such as ecstatic and dynamic safety factor, hardness and position of relaxation pool) and financial factors (time, Maintenance, lining and soil stripping costs). In many situations, there are some proposed sites with different parameters, and it is necessary that the optimum tunnel portal location be selected with the help of multi-criteria decision making methods.In this paper, we have first studied the tunnel portal site selection criteria and their effects on the selection of the location of the tunnel portal. Then, using the Analytic Hierarchy Process (AHP) method, the decision making problem was hierarchically structured at three levels. To check the practicality of the method, the appropriate site for diversion tunnel portal was selected at Moshampa dam, Zanjan province, Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Diversion tunnels
  • Slope failure
  • Moshmpa dam
  • Analytical Hierarchy Process

مراجع

امینی، م. 1389. تحلیل پایداری، پایدارسازی و ابزاربندی شیروانی مشرف به خروجی تونل­های انحراف آب سد مشمپای زنجان.
عطایی، م. 1389. تصمیم‌گیری چند معیاره. دانشگاه صنعتی شاهرود.
قدسی‌پور، ح. 1382، مباحثی در تصمیم‌گیری چند معیاره برنامه‌ریزی چند هدفه، مرکز نشر دانشگاه صنعتی امیر کبیر.
Expert Choice. 2000. Quick start guide and tutorials: User’s manual, PA: Expert Choice Inc., Pittsburgh.
Hosseinali, F., Alesheikh, A.A., 2008. Weighting spatial information in GIS for copper mining exploration, American Journal of Applied Sciences, 5(9): 1187-1198.
Lee, A.H.I., Chen, W.C., Chang, C.J., 2008.  A fuzzy AHP and BSC approach for evaluating performance of IT department in the manufacturing industry in Taiwan,  Expert Systems with Applications, 34(1):96-107.
Mahmoodzadeh, S., Shahrabi, J., Pariazar M., and Zaeri, M. S., 2007.  Project selection by using fuzzyAHP and TOPSIS technique, International Journal of Human and Social Sciences, 2(7): 393-402.
Nakamura, F., Ohtsu, H., 2006. Development of a tunnel management system for existing railroad tunnel, In Tunneling and Underground Space Technology,  21(3, 4): 312 – 313.
Oraee, K,. Hosseini, N,. Gholinejad, M., 2009. A new approach for determination of tunnel supporting system using analytical hierarchy process (AHP), Proceeding of Coal Operators Conference, pp. 78-89.
Oraee, K,. Bakhtavar E., 2010. Selection of tunnel support system by using multi criteria decision-making tools, The 29th International Conference on Ground Control in Mining, Virginia, U.S.A, pp. 1-9.
Padma, T., Balasubramanie, P., 2009. Knowledge based decision support system to assist work-related risk analysis in musculoskeletal disorder, In Knowledge-Based Systems,  2291): 72 – 78.
Panou, K.D., Sofianos, A.I., 2002. Fuzzy multicriteria evaluation system for the assessment of  Tunnels visa – vis Surface roads: theoretical aspects – part I, In Tunneling and Underground Space Technology, 17(2): 195 – 207.
Saaty, T.L., 1980. The Analytic Hierarchy Process: Planning, Priority Setting, Resource Allocation, 1st Ed., McGraw-Hill, New York.
Saaty TL., 1990. How to mark a decision: the analytic hierarchy process, European Journal of Operational Research,  48: 9–26.
Saaty, T.L., 2000. Fundamentals of Decision Making and Priority Theory, 2nd Ed., PA: RWS Pub., Pittsburgh.
Taheri, A,. Mansoori Borujeni, H. A., 2006. Tunnelling machine selection for tunnel excavation in rock, using the AHP method: case study: line 1 of the Esfahan metro project, International Conference & Exhibition on Tunnelling and Trenchless Technology.
نشریه انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
دوره 4، شماره 3 و 4
پاییز و زمستان 1390
صفحه 53-62

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 07 دی 1390
  • تاریخ بازنگری: 29 اسفند 1390
  • تاریخ پذیرش: 09 مرداد 1391

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار