تأثیر خواص بافتی بر ویژگی‌های مهندسی کنگلومراهای منطقه فامنین، شمال خاوری استان همدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1. عضو هیئت علمی گروه زمین­شناسی دانشگاه بوعلی سینا، همدان

2 2. دانشجوی کارشناسی ارشد زمین­شناسی مهندسی گروه زمین­شناسی دانشگاه بوعلی سینا، همدان

3 کارشناس ارشد، رسوب‌شناسی و سنگ‌شناسی رسوبی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

برای درک ارتباط میان ویژگی­های مهندسی با ویژگی­های سنگ­شناسی، تعداد هشت نمونه از کنگلومراهای سازند قم در منطقه فامنین واقع در شمال­خاور استان همدان گردآوری شد. نمونه­ها برای تعیین مقاومت فشاری تک­محوری، شاخص مقاومت بار نقطه­ای، مدول الاستیسیته، تخلخل و چگالی خشک و اشباع تحت آزمون­های آزمایشگاهی قرار گرفتند. همچنین برش‌های نازک میکروسکوپی نمونه­ها، برای تعیین ویژگی­های­ سنگ­شناسی، پارامترهای بافتی و کانی­شناسی، مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش بر پایه نتایج تجزیه و تحلیل­های آماری، روابط پیش­بینی کننده چند­متغیره برای برآورد ویژگی­های فیزیکی و مکانیکی با به­کارگیری ویژگی­های سنگ­شناسی و بافتی توسعه داده شده­اند. این مطالعه نشان می‌دهد که تاثیر پارامترهای بافتی بر روی ویژگی­های مهندسی، مهم­تر از ترکیب کانی­شناسی می­باشد. همچنین مشخص گردید که آرایش هم‌جوار Pp, Packing Proximity))، آرایش چگالی (Packing Density (Pd,، شکل دانه­ها، میانگین اندازه دانه­ها و مقدار سیمان و زمینه، ویژگی­های بافتی هستند که تاثیر چشمگیری بر روی ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی نمونه­ها دارند. در مطالعه حاضر رگرسیون چند­متغیره خطی در چهار گام مختلف، شامل ترکیبات مختلفی از ویژگی­های سنگ­شناسی به عنوان پارامترهای ورودی برای هر ویژگی مهندسی، مورد استفاده قرار­گرفته است. سرانجام بهترین رابطه­ها برای پیش­بینی ویژگی­های مهندسی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The effects of petrographic characteristics on engineering properties of conglomerates from Famenin region, northeast of Hamadan province

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Khanlari 1
  • Mojtaba Heidari 1
  • Mehran Noori 2
  • Behrouz Rafiei 1
  • Moosa Esfandyari 3
1 Geology Department, Bu-Ali Sina University, Hamedan-Iran, Khanlari_reza@Yahoo.com
2 Geology Department, Bu-Ali Sina University, Hamedan-Iran, Khanlari_reza@Yahoo.com
3 Geology Department, Bu-Ali Sina University, Hamedan-Iran, Khanlari_reza@Yahoo.com
چکیده [English]

To understand the relationship between engineering characteristics and petrological features, eight samples of the Qom Formation conglomerates from Famenin region in North-east of Hamedan of province were collected. Samples were examined in the laboratory for determining the uniaxial compressive strength, point load strength index, modulus of elasticity, porosity, dry and saturation density. For determining the petrological features, textural and mineralogical parameters, thin sections of samples were studied. In this study, based on the results of statistical analysis, predictive relationships were developed to estimate physical and mechanical properties using petrological features. This study showed that the effects of texture properties on the engineering properties is more important than mineralogical composition. It also became clear that the packing proximity, packing density, grain shape, mean grain size, percentages of cement and matrix are textural features that have a significant impact on the physical and mechanical properties of studied conglomerates. In the present study, multiple linear regression (MLR) was used in four different steps including different combinations of petrological features as input variables for each engineering characteristic. Finally, the best relationships were developed to predict the engineering properties  of Conglomerates.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Conglomerate
  • Petrological and engineering characteristics
  • Multiple linear regression
  • Qom Formation
  • Famenin
  • Hamadan

مراجع

آدابی، م.ح.، ۱۳۶۶. سنگ‌های رسوبی شیمیایی – بیوشیمیایی. انتشارات آستان قدس رضوی، 344ص.
آقانباتی، س. ع.، 1385. زمین‌شناسی ایران. سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، چاپ دوم، 586ص.
اهری پور، ر.، مصدق، ح.، 1385. مبانی رسوب‌شناسی. انتشارات سازمان آموزشی فزهیختگان علوی.
بلورچی، م.ح.، 1358. نقشه زمین‌شناسی کبودرآهنگ، مقیاس 1:250000، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
پروین، ح.، 1385. سنگ‌شناسی رسوبی. انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ پنجم، 302 صفحه.
ساداتی، س.م.، خدابخش، س.، محسنی، ح.، 1384. واحدهای سنگی الیگومیوسن در شمال زون سنندج - سیرجان: مطالعه موردی در شرق و شمال شرق همدان، مجله علوم دانشگاه بوعلی، جلد2، شماره1، ص14-22.
Balan, B., Mohaghegh, S., Ameri, S., 1995. State- of- Art- in permeability determination from well   log data:Part 1- A comparative study. Model development. SPE, 30978: 17-25.
Bell, F.G., 1978a. The physical and mechanical properties of the Fell Sandstones, Northumberland, England. Engineering Geology, 12: 1–29.
Bell, F.G., 1978b. Petrographical factors relating to porosity and permeability in the Fell Sandstone. Quaterly Journal of Engineering Geology, 11(2): 113–126.
Deere, D.U., 1968. Geological considerations in rock mechanics in engineering practice (eds. Stagg K.G. and Zienkiewicz, O.C.),, Chapter. Practice 1-20. London: John Wiley and Sons.
Deere, D.U., Miller, R.P., 1966. Engineering classification and index properties for intact rock. U.S. Air Force Systems Command, Air Force Weapons Lab., Kirtland Air Force Base, New Mexicom, Technical Report, AFWL-TR, pp. 65–116.
Gong, Q.M., Zhao, J., 2009. Development of a rock mass characteristics model for TBM penetration rate prediction. International Journal of Rock Mechanics and Mining Science, 46(1): 8–18.
Gunes Yilmaz, N., Yurdakul, M., Goktan, R.M., 2007. Prediction of radial bit cutting force in high-strength rocks using multiple linear regression analysis. International Journal of Rock Mechanics and Mining Science, 44(6): 962–970.
Howarth, D.F. and Rowlands, J.C., 1986. Development of an  index to quantify rock texture for qualitative assessment of intact rock properties. Geotechal Testing Journal, 9: 169-179.
Hutchinson, C.S., 1974. Laboratoary handbook of petrography techniques. Wiley, New York, p 527.
Kahn, J.S., 1956. The analysis and distribution of the properties of packing in sand size sediments. Journal of Geology, 64: 385–395.
Pettijohn, F.J., 2000. Sedimentary Rocks. CBS Pup., New Delhi, 628p.
Sarkar, K., Singh, T.N., Reddy, D.V., 2009. Prediction of strength parameters by dynamic wave. Inter national Journal of Earth Sciences and Engineering, 2(1) :12–19.
Shakoor, A., and Bonelli, R. E., 1991. Relationship between petrographic charac-teristics engineering index properties and mechanical properties of selected sandstone. Bulletin of the Association of Engineering Geologists, 28 : 55-71.
Sharma, P.K., Khandelwal, M., Singh, T.N., 2011. A correlation between Schmidt hammer rebound numbers with impact strength index, slake durability index and P-wave velocity. International Journal of Earth Sciences, 100 :189–195.
Smart, B.D., Rowlands, N. and Isaac, A.K., 1982. Progress towards establishing re-lationships between the mineralogy and physical properties of coal measures rocks. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences and Geomechanics Abstracts, 19 : 81-89.
Tamrakar, N.K., Yokota, S., and Shrestha, S.D., 2007. Relationships among me-chanical, physical and petrographic properties of Siwalik sandstones, Central Nepal Sub-Himalayas. Engineering Geology, 90: 105-123.
Ulusay, R., Gokceoglu, C., Sulukcu, S., 2001. Draft ISRM suggested method for determining block punch strength index (BPI). International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, 38 :1113–1119.
Ulusay, R., Tureli, K., and Ider, M.H., 1994. Prediction of engineering properties of a selected litharenite sandstone from its petrographic characteristics using correla-tion and multivariable statistical techniques. Engineering Geology, 37 : 135-157.
Zorlu, K., Gokceoglu, C., Ocakoglu, F., Nefeslioglu, H.A., Acikalin, S., 2008. Prediction of uniaxial compressive strength of sandstones using petrography-based models. Engineering Geology, 96: 141–158.
نشریه انجمن زمین شناسی مهندسی ایران
دوره 7، شماره 3 و 4
اسفند 1393
صفحه 27-42

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 06 اسفند 1392
  • تاریخ بازنگری: 29 اسفند 1392
  • تاریخ پذیرش: 27 خرداد 1393

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار